We staan voor een groot aantal maatschappelijke uitdagingen die volgens ons voor een groot deel kunnen worden verklaard door één gedeelde oorzaak. In de afgelopen decennia zijn we het verdienen van geld gaan zien als een doel in plaats van een belangrijk middel voor een betekenisvol bestaan. Het is maar zeer de vraag of we de maatschappelijke uitdagingen die hierdoor zijn ontstaan kunnen oplossen met hetzelfde "oude" denken als waarmee ze gecreëerd zijn.
Een aantal voorbeelden hiervan zijn:
De zorg waar omzet, niet de patiënt centraal staat
De publieke sector waar kostenbesparing, niet de burger centraal staat
De private sector waar winstmaximalisatie, niet de klant centraal staat
Ook in organisaties, publiek en privaat, is deze overtuiging centraal komen te staan. Omdat het voornamelijk om het verdienen van geld is gaan draaien zijn we elkaar, de mens, uit het oog verloren. Terwijl organisaties er juist zijn om maatschappelijke waarde te creëren voor diezelfde mensen.
Het is daarom ook niet gek dat organisaties zijn vastgelopen. Dat wordt intern en extern zichtbaar in de manier waarop klanten, burgers, patiënten en medewerkers deze organisaties beleven. Terwijl organisaties bij uitstek een drijvende kracht kunnen zijn voor een betere toekomst.
Deze organisaties boeken ondanks alle inspanningen niet de gewenste vooruitgang, denk bijvoorbeeld aan teruglopende klanttevredenheid
Zij raken steeds meer de verbinding kwijt met medewerkers en belanghebbenden, denk bijvoorbeeld aan toenemend verzuim
En hebben niet de juiste verklaring voor het oplossen van deze uitdagingen, denk bijvoorbeeld aan eindeloze rapportages die de sluimerende problemen niet duiden
Gelukkig zien we dat er steeds meer gelijkgestemden zijn die vinden dat het zo niet langer kan. Die met elkaar in beweging willen komen. Wij noemen hen verkenners, de 3,5% die verandering willen maar dit nog niet voldoende kunnen of mogen doorvoeren.
Deze verkenners zijn vaak gefrustreerd over hoe het eraan toegaat maar hebben (nog) niet het draagvlak of de positie om hun organisatie écht te helpen om betekenisvol te zijn. Hun organisaties zijn de afgelopen jaren met alle goede bedoelingen blijven hangen in optimalisatie en komen niet toe aan (het bijdragen aan) de transformatie van de medewerker en klantbeleving.
Het is dus belangrijk om een manier te vinden om deze groep veranderaars de ruimte te geven om de organisatie. Maar hoe? Daar zijn veel verschillende visies op. In alle eenvoud valt het voor ons terug op drie belangrijke uitgangspunten.
Door grote veranderingen door te voeren met behulp van vele kleine ontwikkelingen in houding en gedrag
Door de 3,5% verkenners in organisaties te begeleiden en hen de ruimte, middelen en mandaat te geven
Door de mens weer centraal te zetten tijdens de transformatie van een betekenisvolle medewerker en klantbeleving
Kanttekening: Deze drie punten zijn niet volledig en niet universeel, maar komen hierbij wel erg dicht in de buurt.
Het is mogelijk om grote complexe organisaties in beweging te krijgen door de juiste groep mensen te mobiliseren en hen daarbij kundig te ondersteunen. Dat werkt alleen als we dit onder de juiste condities doen. Eén daarvan is de doodeenvoudige realiteit dat werk uiteindelijk draait om mensen. Dat lijken we gek genoeg soms volledig uit het oog verloren te zijn.
Wist je dat vooruitgang en verbinding gekoppeld zijn aan twee fundamentele menselijke motivaties en hiermee heel diep in ons zitten? We spreken ook wel van:
Vooruitgangsmotief - resultaat willen boeken en hierbij als individu competent, nuttig en vrij willen zijn (agency).
Verbondenheidsmotief - verbonden willen zijn en hierbij conflicten in de groep willen minimaliseren (communion).
En zo komen we ook uit op de stelling dat betekenisvolle vooruitgang alleen kan vanuit verbinding met elkaar en onze omgeving. Want juist in het CX en EX-vak zou het moeten draaien om verbinding. Laten we dat blijven waarmaken!