Over de keerzijde van emergentie
Emergentie is een boeiend fenomeen. In dit geval hebben we het vooral over een van de emergente eigenschappen van teams. Namelijk dat een groep slimme mensen met elkaar aan de slag gaat en de kwaliteit van het denkproces afneemt in plaat van toeneemt.
Je zou verwachten dat het geheel optelt tot meer dan de som der delen. Synergie. Maar met grote regelmaat gaat het juist de andere kant op. Wanneer dit aan de orde is, komt dat vaak doordat er enkel sprake is van eerste orde of enkelslag denken.
Enkelslag: doen -> resultaat
Tweeslag: denken -> doen -> resultaat
Drieslag: zijn -> denken -> doen -> resultaat
Het gesprek gaat zoals je hierboven kunt zien alleen maar over de relatie tussen wat er is of moet worden gedaan en het verwachtte resultaat. Er is vaak geen ruimte om het denken dat hiertoe heeft geleid te bespreken. Het tweeslag leren.
Soms loop je zelfs vast in het feit dat je heel anders denkt en kun je een laag dieper verkennen vanuit welke identiteit, waar zijn wij van, je dit het beste kunt benaderen. Dit is drieslag leren en geeft de meest rijke inzichten maar laten we maar eens beginnen met het eerste.
Wanneer een groep vast komt te zitten in een uitwisseling van ‘’als we X doen dan gaan we Y voor elkaar krijgen’’ redenaties zonder een verkenning wat de basis is voor deze veronderstelling is het handig om als EX-professional een interventie te doen op het proces. Want als je dat niet doet, kan het leiden tot stil- of disfunctioneel conflict.
Met de groep verkennen hoe zij denken over hetgeen gedaan moet worden is dan een verdieping die je kunt aanbrengen. Hier heb je een goed proces voor nodig om ruimte te maken voor verschillende denkstijlen die gezond moeten samenwerken én concurreren. Dat levert gezonde schuring op zonder verwijdering.
Vaak helpt het om even een korte pauze te houden voordat je hieraan begint. Om even mentale ruimte te maken voor deze denkstap. Je kunt er bijna vanuit gaan dat als je deze interventie niet pleegt de groep zich verder ingraaft en geen gebruik weet te maken van elkaar talenten. En dat is eeuwig zonde.
P.s. meer weten over onze hoogst gewaarde inspiratiesessie: betekenisvolle verandering in de échte wereld? Mail ons op daan@duenorthconsultancy.com of klik hier voor een voorproefje.