Het is de week van Black Friday en de start van het WK in Qatar. Beide hoogtepunten of dieptepunten. Het hangt er maar vanaf hoe je er naar kijkt. Sommige mensen hebben er expliciet een mening over. Sommige zijn zoekende. Een deel is onverschillig. Wat maakt dat mensen hier zo verschillend over denken of voelen en zich zo anders gedragen? Wél of niet uitspreken. Wél of niet kijken. Wél of niet kopen.
Het interessante is dat zowel de ‘voors’ als de ‘tegens’ deels worden gedreven door angst. Angst voor verlies van autonomie. Angst voor verlies van verbinding. Angst voor onzekerheid. De keerzijde van de drie metamotieven van vooruitgang, verbinding en verklaring.
Het vetrekpunt van denken heeft weer sterk te maken met je omgeving en hoe dit jou beïnvloedt. Hoe je hier vervolgens mee omgaat wordt mede ingegeven door de manier waarop jij je besluiten neemt. Laat jij je meer sturen door feiten, jouw intuïtie of persoonlijke waarden? Onze grondhouding stuurt hierin een deel van ons gedrag. Alleen zijn we ons daar helaas niet vaak genoeg bewust van. Het vraagt ook enige moeite om dit te ontrafelen.
Je ergens vóór of tegen uitspreken brengt risico met zich mee. Dit weerhoudt mensen om ergens een standpunt over in te nemen. Wie ben jij om een ander een korting of mooie sportwedstrijd te onthouden? Wie ben jij dat je niets aantrekt van de problematiek die deze evenementen in stand houdt? Zodra je je uitspreekt is er een reële kans dat je de maat wordt genomen. Als persoon, als organisatie of zelfs als land.
Deze dynamiek van voor of tegen wordt momenteel ook op organisatieniveau zichtbaar. Doe je mee aan Black Friday of niet? Dille & Kamille doen niet mee en gaan dicht. Ikea heeft een Back Friday waar je kapotte spullen kunt brengen. De één maakt wel een (onhandige) WK commercial, de ander doet het niet. Uitkomsten die mede beïnvloed worden door de angst om te verliezen, door de invloed van de omgeving en de manier waarop het besluit tot stand komt. Daar vinden allerlei mensen dan weer wat van. Je klanten, je medewerkers, je zakelijke partners en je aandeelhouders. Organisaties worden gedwongen positie te kiezen. Ook al doe je niets dan neem je nog een positie in.
Met alle uitdagingen, waaronder de klimaatontwikkeling, grondstoffen schaarste, sociale ongelijkheid, die op ons afkomen is het goed je af te vragen hoe jij je tot deze ontwikkelingen verhoudt. Niet alleen op het niveau van het evenement zelf (wel of niet meedoen aan Black Friday), maar op de complexe vraagstukken waar het mee samenhangt. Je zult op het niveau van visie, strategie en waarden je af moeten vragen wat dit van jouw organisatie vraagt. Hoe dat tot uitdrukking komt in je leiderschap en (voorbeeld)gedrag. Intern en extern.
Lastig zullen velen betogen. De tijd van focus op groei en winst was een stuk eenvoudiger. Soms roept een enkeling dat we daarnaartoe terug moeten keren. Dat dit de enige rol is van organisaties. Winstmaximalisatie. Begrijpelijk maar niet verstandig. Met alle inzichten die we vandaag de dag hebben en de ontvouwende complexiteit van deze uitdagingen is er geen simpel vóór of tegen meer. Het is een proces waarin we allemaal uiteindelijk een rol te vervullen hebben. Laten we vooral investeren in nadenken over welke rol en hoe we deze vorm kunnen geven. Waarbij voor of tegen niet de essentie is. Maar de dialoog gevoerd moet worden met ruimte voor meerdere perspectieven. Dan komen we tot oplossingen die ons echt verder gaat helpen.
Wij helpen graag die dialoog te faciliteren en koers te bepalen.